Phek 2
New Zealand Mission ngwi in Kohhran a chawm lai in chu Bibul nin Hla Bu ngwi hi kawr (Bengali) chawng lâkin mang a chang a, Kristian a chang sai ngwi, Mizo Bibul nin Hla Bu mang sin ngwi ding chu kawr chawngin hlâ sak ha awmzia a bo ta a chang. NZBM ngwi in chun ziak dan nin tin dan ngwi ang ni ang marswi phut ta a chang. Agartala Mission sikul a lehkha rwswi dingin ang kal seng ta a chang. Hawaibari khaw muna hin NZBM nuaia thawk tirhko 8 nin Jampui tâng ata hla mastor lu rangaka (5) ang lo awm ta a chang. Hawaibari Kohhran hi malam tiang ang kal zel a chang, ang rawchawm thwi a, ramzing muna awm ngwi dingin mulung ang repek a chang. Tun khawm Magazin khaw muna Evengelist lûka (1) ang siah a chang. Tun hin Hawaibari khaw a hin indawng 64, ulian hi 220 nin naupang 112, ang rêng kan 332 ang chang.
2. Dhuptoli Khaw Muna Pathian Chawng A Tung Dan: Dhuptoli hi a tîra chu “Khuinsir-êl” ang ti sin, kawr (Bengali) ngwi ang hawng kal zo in chu “Dhuptoli Kuki Bari” hi ang phuak a chang. Pi, pu ngwi ang ril sin aw chu a tîra khaw kian kawla ‘Methu’ ang ti muna ngwi, ‘Tetawi’ ang ti muna ngwi hi ang lo awm na sai a chang. Lo nwi sin mi ang chang vangin Melagarh, Bagma, nin Maharani tianga ang kal rawkual zo vat in Dhuptoli khaw hi khaw tak tak in ang siam ta a chang. Pu. Haia Hrangkhawl chu Dhuptoli khaw muna Tirhko masa chem a chang. Na hun lai han Kozai ngwi chu Melagarh ‘Huidup’ ang ti muna ang la awm a chang. Pu. Haia in ang mipa ngwi sam a ât sin a, ang ti dânin chu, “Kwi sam na ât khawm in Krista kiana kwi repek chuang awt ma, sazu sang a awm tênka chu” ang ti sin a chang. Pu Haia hi Dhuptoli khaw muna awmin Koizai ngwi kiana Pathian chawng a va ril sin a chang. Pu. Haia hi Dhuptoli khaw mun a awm lain Krista kiana repek masa chêm ngwi chu Pu. Laihaka,
Pu. Tawngeta, Pu. Sirkhawlian, Pi. Lianlaili, Pu. Zawlrisin nungan Pu. Ngaitunung ngwi ang chang. Pu. Haia a awm zo in NZBM chu kum 1956-57 hin Pu. Laibatliana
(Lalchunga pa)
chu Mastor-Evengelist dingin siah a chang
(TBCU Golden Jubilee Souvenir 1938-1988, page 74)
. Nung chu Pu. Laibata a awm mak ki-nin kum sâwtka chu tirhko nwi lo in ang awm a chang, Kristian chang sai ngwi khawm chu ang awm sin aw dênin ang awm nawk ta a chang. Hawaibari nin Kamalachhara muna zo awm ngwi in chun sum ang rawl a, Pu. Tongnilova Rokhum chu tir ding ang ti a, a kiana sum chu ang pek a, nung a kal ma a chang. Ang van nwi a chang, TBCU nin ZBM
(BCM)
ngwi a rual in rawngbawl dingin intiam na ang siam iyangin ZBM in 1971 a Missionary a va tirh ta a chang. Pu. R. Lalrimawia
(ZBM Missionary)
chu 25th June, 1971, Pathian nia a ava thawk phut ta a chang. ZBM Missionary rangaka (5) nin a rammi lu sawm (10) ka lâi hi ang thawk ta a chang. Missionary ngwi ang hawng kal mânin inriang takin awm ngwi ha tun chun Pathian in malsawmna tâm ka ang ni pek ta a. A tun indawng 45 ang awm a, ulian hi 145 nungan naupang hi 70, ang reng kan 215 ang chang 2013 a census lai in.
3. Lungchhir Khaw Muna Pathian Chawng A Tung Dan: Kozai hnam hi Halam ang chang mak a, Mr. Tarini Rupini, TCS Officer in Halam Community muna ang ni lo ziak rak a chang. (Upa. L. L. Rokhum Lekha “Hauva Khua Kohhran” Part-II, Page-38). Kozai hnam ngwi kiana Tirhko nin Pathian chawng mutung pu masa chem chu Pu. Haia Hrangkawl hi a chang. Kum 1963 hin NZBM chawm Mr. Sohin Sangma (Garo, a rualnu chu Molsom) Kozai khaw muna tawika tirhko in an thawk a chang. Maikruisa khaw muna ang awm laiin Mizoram ata volunteer in hawng kal Pi. Remi chu 1971 a Kozai khaw a hin a hawng awm a, na lai a kristian a lut masa chem ngwi chu Pu. Hancheinthang, Pu. Tawthanga, Pu. Letkula nungan Pi. Darchintluki ngwi ang chang. Nungan Kozai khaw muna Bwk In masa chem chu 1973 han Rev. Malsawma’n a mawawng a chang. Kum 1994 han Dhuptoli Kohhran ata Beirual Program ang va mang a, na laiin repek thar ngwi muna han atun Lungchhir Kohhran mawruaitu Dn. Baia nin Pu. Kharpui ngwi ang rechel a, na kum a han 28th December, 1994 han O/E Darkhama (BCM Missionary, RIP) in lu rangaka (5) Baptisma ang ni pek a chang. Masâ chun Maikruisa khaw muna ang awm sin a, nung kum 1999 ata chun Dhuptoli khaw kian kawl a ang hawng rwsen a chang. ‘Kozai nam hi mulung risîrin Lalpa kiana kir nawk ei ti’ ti mulung nwi in, ang khaw thar riming khawm chu “Lungchhir Khaw” ang ti ta a chang. Tripura Doordarshan TV Channel a khawm Khaw rwthwng chem (Model-Village) in hi puang a chang. Ang ni hi atun indawng 11 ang chang a, ulian 48 nin naupang 17, ang reng kan 65 ang chang 2013 census laiin. Kohhrana repek tak ang chang ang ni ngwi hi.
Phek >
3 na kal rawh
Phek >
1
na kir rawh
